ฐานข้อมูลไวรัสและสปายแวร์ หรือข้อกำหนดไวรัสและสปายแวร์ (Virus and Spyware definition) เป็นไฟล์ที่ทำหน้าที่เหมือนกับสารานุกรมของซอฟต์แวร์อันตรายที่รู้จัก ซึ่งจะประกอบด้วยไวรัสสปายแวร์ และซอฟต์แวร์ที่ไม่พึงประสงค์อื่นๆ เนื่องจากซอฟต์แวร์ที่เป็นอันตรายมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โปรแกรมแอนตี้ไวรัสหลากหลายยี่ห้อจึงจำเป็นต้องอาศัยฐานข้อมูลที่ทันสมัยในการระบุว่าซอฟต์แวร์ตัวใดบ้างที่พยายามจะติดตั้ง, เรียกใช้ หรือเปลี่ยนแปลงการตั้งค่าต่างๆบนระบบคอมพิวเตอร์ของเรา ตัวโปรแกรมก็จะทำการวิเคราะห์ว่าซอฟต์แวร์เหล่านั้นเป็นไวรัสสปายแวร์ หรือซอฟต์แวร์ที่ไม่พึงประสงค์หรือไม่